فیلم و سریال
به بهانه تاریخ‌سازی انگل: دلایل برتری فیلم سینمایی کره ای در جهان
حالا که فیلم انگل، بونگ جون هو اولین فیلم کره‌ای برنده جایزه اسکار شده بد نیست نگاه دقیق‌تری به سینمای کره داشته باشیم و دلایل برتری فیلم سینمایی کره ای در جهان را مرور کنیم. ...
نوشته شده توسط پروانه حسین‌زاده | ۲۱ بهمن ۱۳۹۸ | ۲۳:۰۰
حالا که فیلم انگل، بونگ جون هو اولین فیلم کره‌ای برنده جایزه اسکار شده بد نیست نگاه دقیق‌تری به سینمای کره داشته باشیم و دلایل برتری فیلم سینمایی کره ای در جهان را مرور کنیم.
زمانی‌که بونگ جون هو فیلم انگل را بر اساس داستانی ساخت که خود به نوعی تجربه‌اش کرده بود؛ تصور نمی‌کرد این فیلم در رقابت‌های اسکار حضور داشته باشد. در ابتدا کارگردان کره‌ای فیلم انگل تجربه شخصی خود را به عنوان معلمی در دهه بیست زندگی‌اش به تصویر کشید، او در آن زمان به منزل یکی از ثروتمندان سئول رفت‌وآمد می‌کرد تا به فرزندشان درس بدهد.
در تاریخ سینمای کره، هیچ فیلم کره‌ای نتوانسته بود حتی نامزد بهترین فیلم خارجی زبان شود. اکنون فیلم انگل که با توجه به آمار در کشور خود با استقبال کمتری نسبت به سایر کشورها مواجه شده توانست فاتح رقابت‌های اسکار امسال شود. کمدی پرهیاهو و غمگینی که درباره خانواده کیم ساخته شده نشان می‌دهد این خانواده تا چه اندازه اهل کار در سئول هستند. همچنین خانواده کیم تمام کارهای خود را به بهترین شکل انجام می‌دهند. فیلم بونگ جونگ هو در شش بخش نامزد بهترین‌ها شد و چهار مورد از آنها را برنده شد.
سینمای کره در چند سال اخیر همچون گیاهی رشد کرده و در حال به بار نشستن است. کارگردانان کره‌ای با داستان‌های داینامیک و اصیل خود در صنعت سینما حضور پیدا کرده‌اند. پارک چان ووک با فیلم ندیمه (Handmaiden) توانست نگاه جشنواره‌های جهانی را به خود خیره کند. همچنین کارگردانانی چون هونگ سنگ سو، کیم کی دوک و کارگردان فیلم سوختن یعنی لی چانگ دونگ توانسته‌اند در سال‌های گذشته سینمای کمتر شناخته شده کره را توسعه دهند.
می‌توان اینگونه به ماجرا نگاه کرد که توجه به سینمای کره با فیلم پیرپسر (OldBoy) محصول سال 2004 شروع شد. فیلم سیاه، تلخ و پر از خشونت پیر پسر نمونه‌ای از سینمای کاملا آسیایی بود. ویژگی اصلی فیلم‌هایی چون اولد بوی، کمدی سیاه و تراژدی مستقیم آنها است. به نظر می‌رسد فیلم‌های کره‌ای با نمایش این گونه فیلم‌ها خاص شده‌اند. همانطور که اوه ده سو، شخصیت اصلی فیلم اولد بوی پس از 15 سال آزاد می‌شود و با حرص اختاپوس زنده می‌خورد.
این انباشتگی و دگرگونی در فیلم‌های بسیاری از کارگردانان در اندازه‌های مختلف قابل‌مشاهده است. ممکن است هنر کارگردان به عنوان نوعی واکنش به تحولات تکان‌دهنده تاریخ معاصر کشورش دیده شود. مثلا در فیلم اولد بوی، اوه ده سو از سال 1988 تا 2003 در زندان بوده است. سالی که ده سو به زندان می‌افتد اولین سالی است که مردم کره شور و شوق دموکراسی جمهوری خواهی را داشتند. این کشور در آن دوران مجبور شده بود خیلی سریع به بازار آزاد سرمایه‌داری وارد شود. دورانی که اوه ده سو در زندان بود، دوران تاریک قوانین نظامی بود. کره‌جنوبی مانند اوه ده سو، تجربه خاموشی و امتناع از حساب پس‌دادن در مورد شرایط را دارد. همین تغییرات و دست و پنجه نرم کردن با شرایط اجتماعی متفاوت بدون شک به تولد سینمای کره‌جنوبی کمک کرد. علاوه بر این سینمای کره‌جنوبی از سال 2006 برای ترویج سینمای ملی سالی 146 روز را به نمایش فیلم‌هایی اختصاص داد که در این کشور تولید شده‌اند.
بسیاری از کارگردانان موج نو کره‌ای، مانند بونگ، پارک و کانگ جه گیو (که تریلری به نام شیری(Shiri)، اولین بلک باستر سیاه این کشور را کارگردانی کرده بود) از دوره آشوب‌های شهری کره در سال ۱۹۸۰ ظاهر شدند. آن زمان مردم کره‌جنوبی به دیکتاتوری نظامی پایان دادند. فیلم‌هایی که کارگردانان مطرح کره‌ای می‌ساختند ممنوعه بودند. جالب اینجا است که همه این کارگردانان اعضای یک کلوپ دانشگاهی بودند و فیلم‌هایی را نشان می‌دادند که از نظر قوانین سانسور، ممنوع بودند.
اکنون قوانین سانسور و وسواس در این کشور محو شده‌است، اما فشار تفسیرهای اجتماعی زننده هنوز وجود دارد. در عین حال بازار معاملات کره به کشف تازه واردان کمک بسیاری کرده است. به عنوان مثال کارهای بونگ جون هو کشف می‌شوند. شاهکار بونگ جون هو، خاطرات قتل، در سال 2003 که به قتل‌های سریالی در دهه 1980 می‌پرداخت. او می‌خواست با نمایش این قتل‌های سریالی برای متهم کردن خشونت و بی‌کفایتی دوران دیکتاتوری استفاده کند. فیلم‌های زیادی درباره توصیف و اتهام دوران دیکتاتوری کره ساخته شده است. سال 2006 بونگ جون هو با ساخت فیلم «میزبان»(Host) فاجعه‌ای را که ممکن بود با حضور بیگانگان در کشورش به وجود بیاید را مطرح کند. در این فیلم یک دانشمند آمریکایی مواد شیمیایی را در رودخانه «هان» می‌ریزد و مشکلاتی را برای مردم به وجود می‌آورند. جون هو پس از ساخت فیلم‌های گوناگون، فیلم انگلیسی زبان «برف شکن» (Snowpiercer) را با بازی کریس ایوانز ساخته است. این بلاک باستر نقد کاپیتالیسم امریکایی بود. دیگر فیلم سازان کره جنوبی نیز موضوعات مشابهی را مورد بررسی قرار داده‌اند.
این ایدئولوژی که در فیلم‌سازهای کره‌ای نهادینه شده تنها مربوط به مسائل سیاسی و انتقادات اجتماعی نمی‌شود بلکه فیلم‌سازان کره‌جنوبی به اخلاقیات و فلسفه وجودی نیز می‌اندیشند. تریلرهای کره‌ای مانند قطاری به بوسان به موضوع امید، مرگ و زندگی می‌پردازند. از سال 2007 به بعد، پارک و بونگ با تولید فیلم‌های انگلیسی زبان توانستند خود را به عنوان کارگردانان بین‌المللی معرفی کنند. بونگ جون هو، پس از ساخت دو فیلم انگلیسی زبان دوباره به تولید فیلمی پرداخت که زبان آن کره‌ای بود. اگر این کارگردان بتواند با فیلمی که زبان آن انگلیسی نیست، جایزه بهترین فیلم خارجی زبان اسکار را بگیرد؛ مخاطبین بیشتری را پیدا می‌کند. همچنین با این فیلم به جهانیان ثابت می‌کند که این فیلم بیشترین اظهارات ممکن درباره نابرابری را دارد. بونگ جون هو درباره این فیلم می‌گوید:« با این فیلم می‌خواستم به همه بگویم ما همه در یک کشور زندگی می‌کنیم و آن سرمایه‌داری است.»
سینمای کره در چند سال اخیر همچون گیاهی رشد کرده و در حال به بار نشستن است. کارگردانان کره‌ای با داستان‌های داینامیک و اصیل خود در صنعت سینما حضور پیدا کرده‌اند. پارک چان ووک با فیلم ندیمه (Handmaiden) توانست نگاه جشنواره‌های جهانی را به خود خیره کند. همچنین کارگردانانی چون هونگ سنگ سو، کیم کی دوک و کارگردان فیلم سوختن یعنی لی چانگ دونگ توانسته‌اند در سال‌های گذشته سینمای کمتر شناخته شده کره را توسعه دهند.
می‌توان اینگونه به ماجرا نگاه کرد که توجه به سینمای کره با فیلم پیرپسر (OldBoy) محصول سال 2004 شروع شد. فیلم سیاه، تلخ و پر از خشونت پیر پسر نمونه‌ای از سینمای کاملا آسیایی بود. ویژگی اصلی فیلم‌هایی چون اولد بوی، کمدی سیاه و تراژدی مستقیم آنها است. به نظر می‌رسد فیلم‌های کره‌ای با نمایش این گونه فیلم‌ها خاص شده‌اند. همانطور که اوه ده سو، شخصیت اصلی فیلم اولد بوی پس از 15 سال آزاد می‌شود و با حرص اختاپوس زنده می‌خورد.
این انباشتگی و دگرگونی در فیلم‌های بسیاری از کارگردانان در اندازه‌های مختلف قابل‌مشاهده است. ممکن است هنر کارگردان به عنوان نوعی واکنش به تحولات تکان‌دهنده تاریخ معاصر کشورش دیده شود. مثلا در فیلم اولد بوی، اوه ده سو از سال 1988 تا 2003 در زندان بوده است. سالی که ده سو به زندان می‌افتد اولین سالی است که مردم کره شور و شوق دموکراسی جمهوری خواهی را داشتند. این کشور در آن دوران مجبور شده بود خیلی سریع به بازار آزاد سرمایه‌داری وارد شود. دورانی که اوه ده سو در زندان بود، دوران تاریک قوانین نظامی بود. کره‌جنوبی مانند اوه ده سو، تجربه خاموشی و امتناع از حساب پس‌دادن در مورد شرایط را دارد. همین تغییرات و دست و پنجه نرم کردن با شرایط اجتماعی متفاوت بدون شک به تولد سینمای کره‌جنوبی کمک کرد. علاوه بر این سینمای کره‌جنوبی از سال 2006 برای ترویج سینمای ملی سالی 146 روز را به نمایش فیلم‌هایی اختصاص داد که در این کشور تولید شده‌اند.
بسیاری از کارگردانان موج نو کره‌ای، مانند بونگ، پارک و کانگ جه گیو (که تریلری به نام شیری(Shiri)، اولین بلک باستر سیاه این کشور را کارگردانی کرده بود) از دوره آشوب‌های شهری کره در سال ۱۹۸۰ ظاهر شدند. آن زمان مردم کره‌جنوبی به دیکتاتوری نظامی پایان دادند. فیلم‌هایی که کارگردانان مطرح کره‌ای می‌ساختند ممنوعه بودند. جالب اینجا است که همه این کارگردانان اعضای یک کلوپ دانشگاهی بودند و فیلم‌هایی را نشان می‌دادند که از نظر قوانین سانسور، ممنوع بودند.
اکنون قوانین سانسور و وسواس در این کشور محو شده‌است، اما فشار تفسیرهای اجتماعی زننده هنوز وجود دارد. در عین حال بازار معاملات کره به کشف تازه واردان کمک بسیاری کرده است. به عنوان مثال کارهای بونگ جون هو کشف می‌شوند. شاهکار بونگ جون هو، خاطرات قتل، در سال 2003 که به قتل‌های سریالی در دهه 1980 می‌پرداخت. او می‌خواست با نمایش این قتل‌های سریالی برای متهم کردن خشونت و بی‌کفایتی دوران دیکتاتوری استفاده کند. فیلم‌های زیادی درباره توصیف و اتهام دوران دیکتاتوری کره ساخته شده است. سال 2006 بونگ جون هو با ساخت فیلم «میزبان»(Host) فاجعه‌ای را که ممکن بود با حضور بیگانگان در کشورش به وجود بیاید را مطرح کند. در این فیلم یک دانشمند آمریکایی مواد شیمیایی را در رودخانه «هان» می‌ریزد و مشکلاتی را برای مردم به وجود می‌آورند. جون هو پس از ساخت فیلم‌های گوناگون، فیلم انگلیسی زبان «برف شکن» (Snowpiercer) را با بازی کریس ایوانز ساخته است. این بلاک باستر نقد کاپیتالیسم امریکایی بود. دیگر فیلم سازان کره جنوبی نیز موضوعات مشابهی را مورد بررسی قرار داده‌اند.
این ایدئولوژی که در فیلم‌سازهای کره‌ای نهادینه شده تنها مربوط به مسائل سیاسی و انتقادات اجتماعی نمی‌شود بلکه فیلم‌سازان کره‌جنوبی به اخلاقیات و فلسفه وجودی نیز می‌اندیشند. تریلرهای کره‌ای مانند قطاری به بوسان به موضوع امید، مرگ و زندگی می‌پردازند. از سال 2007 به بعد، پارک و بونگ با تولید فیلم‌های انگلیسی زبان توانستند خود را به عنوان کارگردانان بین‌المللی معرفی کنند. بونگ جون هو، پس از ساخت دو فیلم انگلیسی زبان دوباره به تولید فیلمی پرداخت که زبان آن کره‌ای بود. اگر این کارگردان بتواند با فیلمی که زبان آن انگلیسی نیست، جایزه بهترین فیلم خارجی زبان اسکار را بگیرد؛ مخاطبین بیشتری را پیدا می‌کند. همچنین با این فیلم به جهانیان ثابت می‌کند که این فیلم بیشترین اظهارات ممکن درباره نابرابری را دارد. بونگ جون هو درباره این فیلم می‌گوید:« با این فیلم می‌خواستم به همه بگویم ما همه در یک کشور زندگی می‌کنیم و آن سرمایه‌داری است.»
بیشتر بخوانید:
دیدگاه‌ها و نظرات خود را بنویسید
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.
ترجمه خوبی نبود متاسفانه
ناواضح و نامفهوم