شاید اگر انتخاب شجاعانه‌ی جور-ال در فرستادن پسرش از کریپتونِ در حال نابودی نبود، می‌شد فانتوم زون را بزرگ‌ترین میراث او دانست. به عنوان یک گستره‌ی راستینگی کاملاً جدا، فانتوم زون پتانسیل وصف‌ناپذیری داشت ولی جامعه‌ی کریپتونی تصمیم گرفت تا از آن به عنوان یک تبعیدگاه استفاده کند و بدنام‌ترین جنایتکاران را به آن جا بفرستد.
این روزها، ژنرال درو-زاد را به عنوان بدنام‌ترین مجرمی می‌شناسیم که به فانتوم زون تبعید شده است. او یک استراتژیست نظامی کریپتونی بود که زمانی به دنبال این بود تا بر سیاره‌ی زادگاهش چیره شود. اما در پایان به خاطر حضورش در فانتوم زون از نابودی کریپتون جان سالم به در برد، فرزند جور-ال را در زمین یافت و تصمیم گرفت میراث سیاره‌ی زادگاه نابودشده‌اش را بردوش بگیرد.
ولی چه شد که ژنرال زاد از عرش به فرش رسید، سپس در جایگاه یکی از بزرگ‌ترین دشمنان سوپرمن قرار گرفت و اکنون به دنبال هدفی تازه در بین ستارگان می‌گردد؟ در این نوشتار نگاهی به سرگذشت ژنرال زاد و رویارویی‌های او با سوپرمن می‌اندازیم تا به جایگاه تازه‌اش در دنیای دی‌سی برسیم.
ریشه‌ها
اگر کمیک‌های دوران نقره‌ای سوپرمن را بخوانید، زمانی که سخن از جنایتکاران فانتوم زون بشود ژنرال زاد جزو نخستین نام‌هایی نخواهد بود که به ذهن می‌آید. به طور کلی این گروه از شخصیت‌های فانتوم زون شامل دانشمندانی سرکش همچون دکتر زادو (Dr. Xadu)، وا-کاکس (Va-Kox)، کوئکس-آل (Quex-Ul)، یکی از خویشاوندان کال-ال با نام کرو-ال (Kru-El) و از همه بدنام‌تر جکس-اور (Jax-Ur)، که مسئول نابودی ماه کریپتون بود، می‌شدند.
هر چند خود زاد یکی از نخستین مجرمان فانتوم زون به شمار می‌آید که در کمیک‌ها رونمایی شد ولی به طور کلی این جکس-اور بود که فانتوم زونی‌ها را در مسیر انتقام خود از پسر زندانی‌کننده‌شان هدایت می‌کرد.
همان گونه که خاندان ال سنت علم را پیش گرفته بودند، زادها هم عهده‌داران دفاع از کریپتون به شمار می‌آمدند. زمانی که سفر فضایی در کریپتون غیرقانونی شد، زاد نیروهایش را به سمت درون هدایت کرد و به دنبال این بود که بر این سیاره چیره شود. زاد واپسین کریپتونی بود که پیش از نابودی سیاره به فانتوم زون فرستاده شد و برای همین جکس-اور بر او ارشدیت داشت؛ البته دست‌کم تا زمانی که فانتوم زونی‌ها بتوانند رها شوند.
مطلب پیشنهادی:۱۰ کمیک بتمن با چاشنی وحشتماجراهای ترسناک شوالیه‌ی تاریکی
دعوت به زانو زدن
اکنون این پرسش پیش می‌آید: اگر جکس-اور به عنوان رهبر فانتوم زونی‌ها به حساب می‌آمد پس چرا این روزها در جایگاه یک ویلن ترسناک کریپتونی قرار ندارد؟ چرا کرو-ال، خویشاوند سوپرمن، این وضعیت را تجربه نکرده است؟ یا جر-ام (Jer-Em)، فرستاده‌ی دیوانه؟ یا فائورا هو-آل (Faora Hu-Ul)، مرگبارترین آدمکش سریالی کریپتون؟ شاید پاسخ این پرسش را باید در یک مدیوم دیگر یافت: دوگانه‌ی سینمایی Superman ریچارد دانر.
در نخستین دقایق Superman سال ۱۹۷۸، یک زاد نیرومند و جسور با ایفای نقش ترنس استامپ به نمایش درمی‌آید که در کنار دو همراهش، اورسا (Ursa) و نان (Non)، به فانتوم زون تبعید می‌شوند. در دنباله‌ی این فیلم، این سه مجرم از زندان خود رهایی پیدا می‌کنند و با توانایی‌های تازه‌شان به دنبال این هستند تا به جای شکست در به چنگ آوردن کریپتون، بر زمین چیره شوند.
اکنون باید پرسید چرا به جای جکس-اور از زاد در این دوگانه استفاده شد؟ می‌توان گمان‌هایی را پیش کشید. شاید پس‌زمینه‌ی نظامی ژنرال زاد دوگانگی جالبی با سوپرمن صلح‌خواه ایجاد می‌کرد. یا که گذشته‌اش به عنوان یک فاتح باعث می‌شد تا زاد نسبت به یک دانشمند دیوانه که به دنبال انتقام گرفتن از فرزند جور-ال بود آنتاگونیست تطبیق‌پذیرتری باشد.
دلیلش هر چه که بود از این دوره به پیش، زمانی که سخن از ویلن‌های مربوط به سیاره‌ی کریپتون می‌شد نام ژنرال زاد جزو نخستین اسم‌ها به شمار می‌آمد که به ذهن‌ها خطور می‌کرد و به دنبال این بود که دنیا در برابرش زانو بزند.
چالش «واپسین پسر»
شش سال پس از Superman II، دی‌سی با دردسر تازه‌ای رو به رو شد. اکنون بعد از لکس لوتر، ژنرال زاد سرشناس‌ترین دشمن سوپرمن به حساب می‌آمد. ولی با رویداد Crisis on Infinite Earths، دی‌سی تصمیم گرفته بود که کریپتونی‌های فرعی بازمانده از نابودی سیاره را از بین شخصیت‌های مکمل مرد پولادین حذف کند تا این شخصیت به راستی در جایگاه «واپسین پسر کریپتون» قرار بگیرد. پس چه بلایی سر زاد می‌آمد؟
در طول دو دهه‌ی آتی، نویسندگان گوناگونی تلاش می‌کردند تا با ژنرال زاد کار کنند بدون این که قانون «واپسین پسر» را بشکنند. نخستین نفر جان بیرن بود که زاد را به عنوان یک ویلن کریپتونی رونمایی کرد که در یک دنیای جیبی که توسط تایم ترپر (Time Trapper) ایجاد شده بود زندگی می‌کرد. در آن جا او و دیگر بازماندگان فانتوم زون همه‌ی جمعیت زمین را از بین بردند. در حالی که دیگر کسی نبود تا مجازات این مجرمان را مشخص کند، مرد پولادین تصمیم گرفت تا وظیفه‌ی اعدام زاد و همراهانش را به دوش بگیرد. این اقدام برای سال‌ها سوپرمن را تسخیر کرد.
در سال ۲۰۰۱، لیو دورفمن نگارشی دیگر از ژنرال زاد را رونمایی کرد که از یک کریپتون ساختگی توسط برینیاک-۱۳ سر برآورده بود و هنوز رهبر بخش نظامی دنیای خودش بود. مرد پولادین این نسخه‌ی زاد را با همراه شدن با همتای پدر خودش شکست داد.
هر چند بدنام‌ترین نگارش گذرای زاد در همان سال به دست جو کلی معرفی شد: یک فضانورد روسی با نام آوروسکین (Avruskin) که با آزمایشات انجام‌شده توسط شوروی هنگام دریافت انرژی خورشیدی قرمز توانایی‌هایی همچون سوپرمن به دست می‌آورد.
در هنگام مدیتیشن، آوروسکین با روح آن ژنرال زاد پیوند برقرار کرد که مرد پولادین در دنیای جیبی مایه‌ی مرگش شده بود. بدین گونه شد که آوروسکین نام و هدف او را برای خود برگزید، یک کشور کوچک را به چنگ آورد و برای دوره‌ای در بین ویلن‌های سوپرمن به شکل مداوم حضور داشت. اما خیلی طول نکشید تا خود ژنرال زاد راستین بازگردد.
بازگشت
در سال ۲۰۰۴، سوپرگرل دوباره در جایگاه دختر عموی کال-ال به پیوستگی بنیادین دی‌سی بازگشت و به این ترتیب راه هموار شد. اگر سوپرگرل دوباره می‌توانست از نابودی کریپتون زنده بماند، پس چرا همین اتفاق برای زاد نیفتد؟ رانِ برایان آتزارلو و جیم لی در Superman: For Tomorrow راه را برای بازگشت زاد در سال ۲۰۰۶ به دست جف جانز و ریچارد دانر باز کرد.
در آرک داستانی پس از Infinite Crisis که با نام Last Son شناخته می‌شود، سوپرمن و لوئیس لین سرپرستی یک پسر جوان که توانایی‌های کریپتونی دارد را بر عهده می‌گیرند و نامش را کریستوفر کنت می‌گذارند. آن‌ها زمانی شگفت‌زده می‌شوند که می‌فهمند والدین راستین کریستوفر در واقع دو نفر از بدنام‌ترین فانتوم زونی‌ها یعنی زاد و اورسا هستند.
پس از یک تلاش منجر به شکست برای به چنگ آوردن متروپلیس، زاد و اورسا باری دیگر به فانتوم زون تبعید می‌شوند تا این که الورا این-زه (Alura In-Ze)، فرمانروای نیو کرپیتون، جنایت‌های زاد را می‌بخشد.
در سال ۲۰۱۰، بازماندگان شهر درون بطری کاندور به اندازه‌ی ابتدایی‌شان بازگردانده می‌شوند و آن‌ها با یکدیگر یک انجمن تازه را ایجاد می‌کنند. زاد در جایگاه رهبر نظامی آن‌ها قرار می‌گیرد تا این که ناسازگاری‌ها با زمین مایه‌ی یک جنگ بین انسان‌ها و کریپتونی‌ها می‌شود. پیامد این رویداد نابودی نیو کریپتون و زندانی شدن دوباره‌ی ژنرال زاد بود.
مطلب پیشنهادی:۷ ویلن که بتمن از دیگر قهرمانان دزدیدشوالیه‌ی تاریکی آزمند
زندگی نو
در همین حین، زاد در دنیای فیلم و سریال‌ها دوباره مورد توجه قرار گرفت. فیلم Man of Steel سال ۲۰۱۳، مایکل شنون را در نقش ژنرال زاد قرار داد تا تبدیل به یکی از پایدارترین آنتاگونیست‌های DCEU برای ۱۰ سال آتی شود. زادِ شنون باعث جان دوباره دادن به این شخصیت شد به گونه‌ای که ژنرال زاد را در کمیک‌های امروزی نیز دیدیم. سریال Krypton سال ۲۰۱۸ نیز همذات‌پندارانه‌ترین نگارش از زاد را با ایفای نقش کالین سالمون به نمایش کشید که به گذشته‌ی زادگاهش سفر می‌کند تا جلوی نابودی‌اش را بگیرد.
پس از رویدادهای دگرگون‌کننده‌ی پیوستگیِ Flashpoint و Rebirth، کریس کنتِ پیشین که اکنون با نام لور-زاد (Lor-Zod) شناخته می‌شود پیش زاد و اورسا بازمی‌گردد. آن‌ها که در ران Action Comics دن یورگنز از فانتوم زون رها شده بودند، در دنیایی دور ساکن می‌شوند. با دستیابی به یک آتش‌بس آزمایشی با سوپرمن، زاد و خانواده‌اش به دنبال این هستند تا نیو کریپتون را جایی دور از قلمرو کال-ال برپا کنند.