سی دی پراجکت رد با Cyberpunk 2077 اعتبارش را بر باد داد

روزگاری سی دی پراجکت رد از دید اغلب جامعه پلیرها به عنوان، اگر بهترین نه، یکی از بهترین استودیوها و کمپانی‌های توسعه بازی‌های ویدیویی به حساب می‌آمد. یک استودیوی مستقل لهستانی که با ساخت اولین نسخه فرانچایز بازی‌های ویچر خود را به جهان ویدیوگیم معرفی کرد، با The Witcher 2: Assassins of Kings پتانسیل خود را نشان داد و با The Witcher 3: Wild Hunt تبدیل به یکی از قلب‌های تپنده دنیای بازی‌های ویدیویی شد.

عرضه The Witcher 3: Wild Hunt یک انفجار بود که به لطف آن سی دی پراجکت رد در کنار بزرگان ویدیوگیم جا گرفت. این اثر از نظر بسیاری از مخاطبان نه تنها به عنوان بهترین بازی نسل قبل، بلکه به عنوان یکی از بهترین بازی‌های تمام دوران به حساب می‌آمد.

دنیایی غنی با کلی اتفاقات و شخصیت‌های جذاب، داستان‌های فراوان که همه آن‌ها حس ماجراجویی را در این دنیای وسیع ارضا می‌کردند، پشتیبانی بی‌نظیر از بازی با محتویات رایگان و آپدیت‌های مداوم که روند تجربه بازی را هر بار بهبود می‌بخشیدند، اکسپنشن‌هایی که به لطف آن‌ها دنیای گسترده ویچر باز هم به طرز چشمگیری توسعه پیدا می‌کرد، عدم استفاده از قفل DRM که پایرت بازی را راحت می‌کرد و در نهایت هم محتویات اضافه به شکل بازی‌های جانبی، کمیک‌ها، اکشن فیگورها و کالاهای تبلیغاتی دیگر باعث شدند تا سی دی پراجکت رد تبدیل به یک قدیس در صنعت بازی‌سازی شود.

تمام این شکوه و عظمت سی دی پراجکت رد تا کمی بیش از یک ماه پیش پا بر جا بود و خیلی از مخاطبان همه این توصیفات و القاب مثبت را به طور یقین شایسته این کمپانی می‌دانستند. با این حال، تاج پادشاهی سی دی پراجکت رد به یک باره و در عرض چند روز، دقیقاً با انتشار یکی دیگر از بازی‌های مورد انتظارشان، سایبرپانک ۲۰۷۷، روی زمین افتاد. مقایسه اوضاع این کمپانی سابقاً خوش‌نام با وضع چند ماه قبل آن مثل مقایسه امروز قیمت ارز در این مملکت با یک سال پیش است؛ همین قدر افتضاح!

حالا حتی می‌توان گفت که سی دی پراجکت رد تبدیل به یکی از بدنام‌ترین توسعه‌دهندگان صنعت ویدیوگیم شده است. چندی پیش یک مطلب در مورد این که «چرا از یوبی‌سافت متنفرم؟» نوشته بودم. در بین دلایل تنفرم از این شرکت به دروغ‌گویی‌های مداوم، نمایش‌های خلاف واقع، ویژگی‌های این‌گیم که به دروغ تبلیغ می‌شوند و عرضه بازی‌های مشکل‌دار اشاره کردم.

با این حال حتی شرکت‌هایی مثل یوبی‌سافت و EA که در نظر بسیاری از مخاطبان جزو بدنام‌ترین کمپانی‌های دنیای بازی‌های ویدیویی هستند نیز نتوانستند به افتضاحی که سی دی پراجکت رد سر سایبرپانک ۲۰۷۷ بالا آورده است نیز نزدیک شوند. ساخت، توسعه، انتشار و حتی نحوه ثبت نقدهای سایبرپانک ۲۰۷۷، همگی یک پکیج کامل از روندهای فریبکارانه ممکن بودند.

برای بررسی روند ساخت، توسعه و عرضه سایبرپانک ۲۰۷۷ باید برگردیم به خیلی سال قبل؛ حدود ۸ سال پیش و در سال ۲۰۱۲ خبر ساخت این بازی توسط سی دی پراجکت رد اعلام شد. یک بازی اقتباسی دیگر از این استودیو لهستانی که منبع الهامش بازی‌های رومیزی سایبرپانک بود. اولین تریلرها و تیزرهای سایبرپانک ۲۰۷۷ در سال ۲۰۱۳ منتشر شدند؛ دو سال قبل از عرضه اولیه The Witcher 3: Wild Hunt.

این که چرا یک استودیوی کم‌تر شناخته‌شده و مستقل قبل از انتشار جاه‌طلبانه‌ترین ساخته خود، بازی بعدی‌اش را نیز به طور رسمی معرفی کرده بود سوالی است که خودشان، سرمایه‌گذارانشان و مدیرانشان باید جواب دهند.

همان طور که می‌دانید روند توسعه The Witcher 3: Wild Hunt در سال ۲۰۱۵ به اتمام نرسید و سی دی پراجکت رد با وجود آپدیت‌ها و محتویات قابل دانلود فراوان، برای مدتی تمرکز اصلی خود را روی نسخه سوم از سری بازی‌های ویچر گذاشته بود.

با این که تاریخ دقیقی برای شروع روند اصلی توسعه سایبرپانک ۲۰۷۷ مشخص نیست اما می‌توان حدس زد که این اتفاق در اواسط سال ۲۰۱۶ میلادی، بعد از اتمام کار تیم اصلی روی محتویان قابل دانلود The Witcher 3: Wild Hunt، آغاز شده باشد. تیم سازنده این عنوان، به دنبال موفقیت قبلی سی دی پراجکت رد، بزرگ‌تر از ساخته پیشین این کمپانی بود و اعضای بیش‌تری را شامل می‌شد. هر چند تیم سازنده سایبرپانک ۲۰۷۷ اعلام کرده بود که این بازی جدید نسبت به ساخته قبلی‌شان اثری کوچک‌تر به حساب می‌آید.

وقتی روند توسعه سایبرپانک ۲۰۷۷ به طور کامل آغاز شد، سازندگانش بارها و بارها در حین ساخت بازی وعده یک اثر فوق العاده را دادند که قرار است یکی از بهترین تجربه‌های گیمینگ در نسل هشتم کنسول‌ها باشد. سایبرپانک ۲۰۷۷ با تمام نمایش‌های خود در رویدادهای مختلف E3، گیمزکام، گلدن جوی‌استیک و غیره، جوایز متعددی مثل «مورد انتظارترین بازی» و «بهترین نمایش رویداد» را از آن خود کرد.

نقطه اوج دوران پیش از انتشار سایبرپانک ۲۰۷۷ برمی‌گردد به E3 سال ۲۰۱۹ که با حضور کیانو ریوز، یک معرفی و نمایش فوق العاده داشت. خیلی از تماشاگران به علت وجود بازیگر بزرگی مثل کیانو ریوز، هم درون بازی و هم روی استیجِ بزرگ‌ترین رویداد گیمینگ دنیا، شگفت زده شده بودند. شاید هم اشتباه نباشد اگر بگویم گول خورده بودند؛ چرا که همین اتفاق باعث شد تا پیش‌خریدهای سایبرپانک ۲۰۷۷ به طرز چشم‌گیری افزایش پیدا کند (که در همان دوران در مقاله «ستاره‌های دنیای سینما در اختیار گیمرها» به طور جامعی به این موضوع پرداختم).

از حق نگذریم، کمپین‌های تبلیغاتی و نمایش‌های سایبرپانک ۲۰۷۷ در رویدادهای مختلف به خوبی پیش می‌رفتند. تریلرها و تیزرها با وجود تمرکز بیش‌تر روی بخش‌های اولیه و آغازین بازی نوید یک تجربه خوشایند را می‌دادند. سابقه سی دی پراجکت رد در توسعه یک فرانچایز نیز با وجود موفقیت‌های ویچر که از یک اثر انحصاراً لهستانی تبدیل به فرانچایزی جهانی شد نیز از قبل به اثبات رسیده بود.

اما اوضاع وقتی به هم ریخت که بالاخره بعد از حدود ۷ سال داشتیم به تاریخ انتشار اولیه بازی نزدیک می‌شدیم. سی دی پراجکت رد در یک بیانیه اعلام کرد که برای تست ویژگی‌ها و بررسی فنی گوشه و کنار دنیای بازی نیاز به زمان بیش‌تری دارد. بنابراین تاریخ انتشار بازی حدود ۵ ماه به عقب افتاد. در آن وقت خیلی نمی‌شد نسبت به این تأخیر بدبین بود. هر بازی بزرگی ممکن است در جهت بهبود عملکردها، رفع باگ‌ها و مشکلات فنی و اضافه کردن یا اصلاح محتوایات برای مدتی تأخیر بخورد.

در ضمن نباید فراموش کرد که در این بین شیوع ویروس کرونا، تعطیل شدن بسیاری از شرکت‌ها در سراسر جهان و دور کاری باعث شده بود تا خیلی از صنایع به مشکل بخورند. صنعت گیم و استودیو سی دی پراجکت رد نیز از این قاعده مستثنی نبودند.

بنابراین با وجود تأخیر دوباره و دوباره سایبرپانک ۲۰۷۷ ولی هنوز عده‌ای پیدا می‌شدند که از این روند دفاع کنند. هر چند اخبار کرانچ و اضافه کار اجباری کارکنان شنیده می‌شد اما باز هم پلیرها انتظار داشتند این مورد نیز مثل بسیاری از شاهکارهای دیگر ارزش زحمت اضافه تیم توسعه‌دهنده را داشته باشد.

ولی طاقت خیلی از مخاطبان به خاطر تأخیرهای مداوم به سر آمده بود. آن‌ها اعتراض خود را از طریق پست‌ها و کامنت‌ها در شبکات اجتماعی به گوش سازندگان می‌رساندند. حتی عده‌ای پا را فراتر گذاشته و آن‌ها را تهدید به مرگ نیز کرده بودند!

هر چه که بود، بالاخره سایبرپانک ۲۰۷۷ در تاریخ دهم دسامبر عرضه شد. قبل از انتشار بازی، از نقدهای نسخه پی‌سی آن پرده‌برداری شد که خبر از یک اثر فوق العاده دیگر از سی دی پراجکت رد می‌داد تا این که... بازی به دست مخاطبان رسید.

مشخص شد که تمام حرف‌های توسعه‌دهندگان و مدیرها که اعلام کرده بودند بازی به خوبی اجرا می‌شود و اگر بازی کامل نشده باشد آن را منتشر نخواهند کرد کشک بود. سایبرپانک ۲۰۷۷ حتی با وجود پچ روز اول حجیمش نیز از نظر فنی یک افتضاح تمام و کمال از آب درآمد.

مشکلات فنی سایبرپانک ۲۰۷۷ به قدری زیاد بود که برای اشاره به آن‌ها می‌توان یک مقاله مفصل جداگانه نوشت. تا به الآن که مشغول به نگارش این مطلب بوده‌ام، هر روز یک مشکل فنی جدید از بازی کشف می‌شود. مشکلاتی که برای یک اثر AAA با تمام تبلیغات و انتظارات پشت آن اصلاً قابل قبول نیست.

تنها دسته‌ای که با کم‌ترین دردسر توانسته‌اند به تجربه بازی بپردازند کسانی بودند که یک سیستم کامپیوتری های‌اند و به روز در دسترس دارند. حتی کسانی که سایبرپانک ۲۰۷۷ را روی کنسول‌های نسل نهمی خود تجربه کرده‌اند نیز بدون مشکل نبوده‌اند.

در شبکات اجتماعی زیاد دیده‌ام که عده‌ای از مخاطبان به دفاع از نحوه عرضه بازی می‌پردازند و منتقدان عملکرد سایبرپانک ۲۰۷۷ را با الفاظی مثل «سیستم بهتر بخر» یا «کنسول نسل جدید تهیه کن» مورد خطاب قرار می‌دهند. آن‌ها اعتقاد دارند که سایبرپانک ۲۰۷۷ برای کنسول‌های نسل قبل ساخته نشده‌اند و هر کس که می‌خواهد آن را تجربه کند باید خودش را ارتقا بخشد.

برای جواب دادن به دفاعیات این طرفداران سی دی پراجکت رد شما را ارجاع می‌دهم به چند پاراگراف بالاتر از همین متن؛ جایی که در مورد معرفی و اولین نمایش‌های بازی نوشته بودم. این اتفاق حدود ۸ سال قبل اتفاق افتاد؛ دوره‌ای که ایکس باکس وان و پلی استیشن ۴ تازه پا در میدان گذاشته بودند. تمام تبلیغات‌های اصلی سایبرپانک ۲۰۷۷ در تمام این سال‌ها نیز حول محور این کنسول‌های «قدیمی» می‌گشته است.

به طرز واضحی سایبرپانک ۲۰۷۷ یک بازی نسل نهمی نیست؛ چرا که اصلاً موقع معرفی این بازی حرفی از نسل نهم نبود. از همه بدتر این که نسخه نسل نهم این بازی در حال حاضر حتی عرضه هم نشده! قرار است نسخه پلی استیشن ۵ و ایکس باکس سری ایکس (و اس) در تاریخ نامشخصی [باز جای خوشحالی دارد!] در سال ۲۰۲۱ منتشر شود. در واقع پلیرها آپگرید نسخه نسل قبل سایبرپانک ۲۰۷۷ را روی کنسول‌های نسل نهم خود در حال تجربه هستند (که باز هم تأکید می‌کنم همین نسخه‌های نیز روی کنسول‌های جدید مشکل دارند).

• 

• 

یادتان هست در مورد نمره متا چه گفته بودم؟ این که نمره متای نسخه پی‌سی نوید یک بازی فوق العاده را می‌داد؟ بگذارید دوباره روی همین نکته تأکید کنم که نمره متای نسخه پی‌سی نوید یک بازی فوق العاده را می‌داد. تا به این جای کار نسخه پی‌سی کم مشکل‌ترین نسخه سایبرپانک ۲۰۷۷ بود؛ البته روی سیستم‌های های‌اند که به تکنولوژی‌های روز گیمینگ دسترسی دارند. بسیاری از پلیرها با وجود دسترسی به حداقل سیستم اعلام شده برای این بازی ولی تجربه مطلوبی نداشته‌اند.

سی دی پراجکت رد از افتضاحی که بر روی نسخه‌های کنسولی نسل هشتم بالا آورده بود خبر داشت و بنابراین با قصد فریب مخاطبانش، نسخه پی‌سی را به منتقدان تحویل داده بود تا نمره متای اولیه سایبرپانک ۲۰۷۷ یک عدد ناامید کننده مثل ۵۵ (نمره نسخه پلی استیشن ۴) و ۵۶ (نمره نسخه ایکس باکس وان) نباشد.

خبرها حاکی از آن بودند که سایبرپانک ۲۰۷۷ فقط با پیش‌فروش‌های خود توانسته بود تا هزینه ساختش را به دست آورد ولی با تمام افتضاحاتی که بالا آمد روند پس دادن و ریفاند نسخه‌های خریداری شده آغاز شد. هر چند روند ریفاند این بازی و کش و قوس‌های خریداران با فروشندگان و سازندگان نیز یک مرثیه جداگانه می‌طلبد. این وضعیت به قدری رو به وخامت رفت که حتی سونی نسخه دیجیتالی سایبرپانک ۲۰۷۷ را از روی فروشگاه پلی استیشن حذف کرد. سازندگان قول داده‌اند که این بازی را با برطرف کردن مشکلات دوباره عرضه خواهند کرد ولی آیا واقعاً این اتفاق خواهد افتاد یا باید منتظر خبرهای بدتر باشیم؟

آیا منطقی‌تر نبود اگر سی دی پراجکت رد با وجود تمام این مشکلات و درگیری دنیا با ویروس کرونا که مطمئناً کارمندان و وضعیت ارتباطات خود شرکت را مختل کرده بود، بازی را یک بار و تا تاریخ نامعلومی به تأخیر می‌انداخت؟ بازی‌های زیادی، از ایندی گرفته تا AAA، وجود دارند که با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند و به همین دلیل تاریخ انتشارشان را اعلام نکرده‌اند تا واقعاً وقتی بازی کامل شده باشد عرضه شود. شاید سرمایه‌گذاران و توسعه‌دهندگان نمی‌توانستند کمی بیش‌تر صبر کنند و دوست داشتند هر چه زودتر پول درون جیب مشتری‌ها را در حساب خود ببینند!

همین تأخیرهای مداوم و عرضه یک بازی ناقص باعث شد تا سی دی پراجکت رد نه تنها سود واقعی نداشته باشد، بلکه ارزش سهامش روز به روز کاهش پیدا کند. این مسئله آغازگر یک جنگ داخلی در این کمپانی هم بوده است.

توسعه‌دهندگان و سازندگان بازی اعتقاد دارند سرمایه‌داران و مدیران بالادستی با علم به مشکلات سایبرپانک ۲۰۷۷، وعده‌های دروغ و تو خالی به رسانه‌ها و مخاطبان می‌دادند تا روند پیش‌فروش و سود رسانی بازی ضرر نخورد. از طرف دیگر نیز کارمندان را در منگنه قرار داده بودند تا هر چه زودتر بازی را تکمیل و روانه بازار کنند.

اما در جبهه دیگر، سرمایه‌گذاران این مجموعه به این باور رسیده‌اند که این توسعه‌دهندگان بودند که برای دریافت بودجه و دستمزدهایشان، نسبت به روند توسعه و ساخت بازی به آن‌ها گزارشات کذب می‌دادند.

از گوشه و کنار شنیده می‌شود که حتی کار این دو جبهه ممکن است به شکایت نیز بکشد و چنین چیزی نه تنها برای روند بهبود سایبرپانک ۲۰۷۷، بلکه به طور کلی برای یک استودیو بازی‌سازی که تا چند ماه پیش به عنوان یکی از بهترین‌های دنیای گیم شناخته می‌شد اصلاً خوب نیست.

حالا با تمام اتفاقات تراژیکی که برای سایبرپانک ۲۰۷۷ افتاد، باید دید سی دی پراجکت رد می‌تواند از این وضعیت بغرنج به سلامت عبور کند یا به زودی خبری مثل اعلام ورشکستگی این کمپانی یا اخراج بسیاری از کارمندان را شاهد خواهیم بود. اگر چنین اتفاقی بیفتد حتی آینده فرانچایز محبوبی مثل ویچر نیز زیر سوال می‌رود.

ولی پرسش بزرگ‌تر شاید این باشد که اگر سی دی پراجکت رد بتواند به سلامت از این بحران خارج شود، هنوز اعتبار قبلی خود را خواهد داشت؟ آیا باز هم نمایش‌هایش می‌توانند مخاطبان را ترغیب به خرید کنند؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال‌ها فقط باید منتظر بمانیم و عملکرد این کمپانی را رصد کنیم.

---

شما فکر می‌کنید که داستان سی دی پراجکت رد و سایبرپانک ۲۰۷۷ به چه سرانجامی خواهد رسید؟ نظر شما نسبت به این کمپانی بعد از وقایع اخیر به چه سمتی متمایل شده است؟ می‌توانید دیدگاه‌هایتان را با ویجیاتو در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.

---

به مطالعه ادامه دهید:

• راهنمای روابط عاشقانه در Cyberpunk 2077
• راهنمای انتخاب Life Path مناسب در Cyberpunk 2077
• ایستر اگ‌هایی در Cyberpunk 2077 که نباید از دست بدهید
• امتیاز کاربران بازی Cyberpunk 2077 در سایت متاکریتیک بسیار کم است
• سایت اوپن‌کریتیک حالا درباره نسخه‌های کنسولی Cyberpunk 2077 هشدار می‌دهد