نگاهی به قسمت دوازدهم سریال جیران – آغاز بازی تاج و تخت

جدیدترین قسمت سریال اختصاصی حسن فتحی برای سرویس استریم فیلیمو تلاش می‌کند تا خرده‌داستان‌های جدیدی را در دسترس بیننده قرار دهد. با این حال تلاش فیلم‌نامه سریال جیران برای توسعه بیشتر داستان نه‌تنها چنگی به دل نمی‌زند بلکه باعث گیج‌شدن هرچه بیشتر مخاطب هم می‌شود. به عبارت دیگر، تلاش سریال حسن فتحی برای واردشدن به ژانری جدید چندان موفق به نظر نمی‌رسد. برای نگاهی اجمالی به قسمت دوازدهم سریال جیران با ویجیاتو همراه باشید.

شبکه نمایش خانگی را با ویجیاتو دنبال کنید:

• نگاهی به برنامه مهمونی – ریشه‌های دوست‌داشتنی
• نگاهی به برنامه بندبازی – استعدادیاب‌های بی‌استعداد
• نگاهی به برنامه یازده – تصویر مضحک فوتبال فاسد ایران
• نگاهی به سریال ساخت ایران ۳ – قمار روی ژتون پوسیده

وقتی پخش سریال جیران از فیلیمو آغاز شد، بسیاری تصور می‌کردند که با یک عنوان عاشقانه دیگر مواجه هستند که تاریخ را به بستری مناسب برای روایت داستان خود تبدیل کرده است. اما سریال جدید حسن فتحی در دوازده اپیزودی که تا امروز از آن منتشر شده، ثابت کرده که صرفا به دنبال یک روایت عاشقانه نیست و ایده‌های بیشتری در ذهن دارد.

سریال جیران تا به اینجای کار در مقام عنوانی موفق ظاهر نشده و اگرچه با آغازی طوفانی به سراغ مخاطبان شبکه نمایش خانگی آمد اما در ادامه توانست از پس انتظارات بالایی که ایجاد کرده بود، بربیاید. بنابراین دومین تجربه حسن فتحی در شبکه نمایش خانگی تا به این جای کار در سطح و اندازه عنوانی درخور توجه ظاهر نشده و هم‌چنان مخاطبان خود را پادرهوا نگاه داشته است.

اینکه سریال جیران می‌تواند با موفقیت به پایان برسد یا به شکست بزرگی تبدیل شود هنوز معلوم نیست. اما واضح است که مخاطبان سریال جیران خیلی سریع متوجه شده‌اند که جدیدترین سریال حسن فتحی قابل مقایسه با نخستین تجربه او در شبکه نمایش خانگی نیست. جیران به شکل ناراحت‌کننده‌ای فاقد هدف به نظر می‌رسد و تعدد بیش از حد شخصیت‌هایش در نهایت باعث شده که سریال گیج‌کننده‌ای باشد. بی‌راه نیست که اگر گفته شود سریال جدید حسن فتحی می‌تواند یکی از ضعیف‌ترین ساخته‌های این کارگردان توانمند لقب بگیرد.

مخاطبان سینما و تلویزیون از حسن فتحی با سریال شهرزاد یاد می‌کنند. سریال شهرزاد احتمالا موفق‌ترین تجربه کارگردانی و نویسندگی او باشد؛ مردی که با سریال پهلوانان نمی‌میرند [که در سال ۱۳۷۶ از شبکه دو پخش شد] توانایی‌اش در ژانر تاریخی را ثابت کرد و در سال ۱۳۷۸ با سریال روشن‌تر از خاموش به سراغ ژانر بیوگرافی رفت. او با سریال شب دهم به یک کارگردان کارکشته در مدیوم تلویزیون ایران تبدیل شد و با سریال مدار صفر درجه یک عنوان ماندگار دیگر برای سیمای ملی خلق کرد.

فتحی که در سال‌های پایانی دهه ۱۳۸۰ همکاری‌های ارزشمندی با صدا و سیما نداشت در سال ۱۳۹۳ با یک سریال جذاب به شبکه نمایش خانگی آمد؛ سریال شهرزاد که برای سه فصل ساخته شد و به شدت مورد توجه قرار گرفت. کارگردان سریال شب دهم تلاش کرده تا اتمسفر سریال شهرزاد را به تاریخ دوران قاجار منتقل کند و یک روایت تاریخی از آن بسازد. اما تلاش‌های فتحی اساسا به نتیجه نمی‌رسد. نه‌تنها سریال جیران اساسا قابل مقایسه با سریال شهرزاد نیست بلکه به شکل ناراحت‌کننده‌ای کیفیت پایین‌تری دارد.

وقتی کیفیت دکورها نوسان دارد

بخش‌هایی از فیلم‌نامه سریال جیران که به شخصیت‌های تاریخی درون دربار قاجاریه می‌پردازد در کاخ‌ها و ابنیه تاریخی متعلق به دوران قاجار ساخته شده‌اند. اگرچه برخی از بناهایی که در سریال جیران به تصویر کشیده می‌شوند اساسا متعلق به دوران ناصرالدین شاه نیستند اما سریال هم اشاره چندانی به این مسائل نمی‌کند و به سرعت از کنار آن‌ها عبور می‌کند. نیازی به یادآوری نیست که سریال جیران یک داستان واقعی براساس تاریخ نیست و صرفا اقتباسی آزاد از شخصیت‌های تاریخی لقب می‌گیرد.

اما قسمت دوازدهم سریال جیران به خوبی ثابت می‌کند که کیفیت دکورها در سریال حسن فتحی به شدت نوسان دارد. در شرایطی که برخی از صحنه‌های سریال در کاخ گلستان فیلم‌برداری شده که یکی از زیباترین کاخ‌های تهران لقب می‌گیرد، سایر صحنه‌ها در دکورهایی از پیش ساخته شده فیلم‌برداری شده‌اند که اساسا کیفیت قابل قبولی ندارند. همین تفاوت عمیقی که میان دکورها و صحنه‌‌های سریال جیران وجود دارد، برای تماشاگر ناخوشایند به نظر می‌رسد.

نکته اساسی آن است که این تفاوت در ابتدای سریال جیران در حقیقت تفاوت میان زندگی شاه و رعیت را نشان می‌داد. اما با به جاشیه رفتن زندگی طبقه رعیت در سریال جیران حالا بخش قابل توجهی از داستان به زندگی درباریون اختصاص دارد. اما سریال در صحنه‌هایی که به سراغ قراول‌های پادشاه می‌رود هم نتوانسته دکورهای مناسبی آماده کند. اگرچه کیفیت صحنه‌‌پردازی و دکورسازی سریال جیران در هر صورت از بسیاری از عناوین سینما و تلویزیون بهتر به نظر می‌رسد اما انتظارات از کارگردانی چون حسن فتحی که پیش از این توانایی‌هایش را در سریال شهرزاد نشان داده بود، بسیار بالاتر بود.

بازی تاج و تخت

اگرچه در ابتدا به نظر می‌رسید که سریال جیران می‌خواهد روی داستان عاشقانه ناصرالدین شاه [با هنرنمایی بهرام رادان] و جیران [با نقش‌آفرینی پریناز ایزدیار] تمرکز کند اما بینندگان ریزبین و حرفه‌ای عناوین ژانر درام تاریخی حدس می‌زدند که سریال حسن فتحی به سراغ درگیری‌های سیاسی درون دربار قاجاریه هم می‌رود. قسمت دوازدهم سریال جیران به خوبی نشان می‌دهد که حسن فتحی و احسان جوانمرد [به عنوان دو نویسنده فیلم‌نامه سریال جیران] آماده واردکردن رقابت درباری به داستان سریال خود هستند.

اینکه دخالت‌دادن درگیری‌های سیاسی و درباری به فیلم‌نامه سریالی که در ابتدا خودش را یک عنوان تاریخی عاشقانه معرفی کرده بود اساسا می‌تواند ایده جذابی باشد یا نه را گذر زمان به مخاطبان سریال حسن فتحی ثابت می‌کند. اما آن‌چه واضح به نظر می‌رسد، آن است که فیلم‌نامه سریال جیران آن‌قدر که مخاطبان سریال انتظار داشتند، پتانسیل و توانایی مبهوت‌کردن بیننده را ندارد. شاید به همین دلیل باشد که قسمت دوازدهم سریال جیران از یک رقابت رزمی در اپیزودهای پیش‌رو هم نوید می‌دهد.

به نظر می‌رسد که حسن فتحی می‌خواهد با سریال جیران به چندین ژانر و زیرژانر سرک بکشد. اینکه ماجراجویی‌های فتحی در جهان ژانرهای تلویزیونی با موفقیت به پایان می‌رسد یا به یک شکست مفتضحانه تبدیل می‌شود را زمان پاسخ می‌دهد. اما واضح است که خوش‌ساخت‌ترین سریال انحصاری فیلیمو احتمالا روزهای سختی در پیش‌روی خود دارد؛ روزهایی که می‌تواند با ریزش شدید مخاطبان همراه باشد.

سریال جیران را با ویجیاتو دنبال کنید:

• نگاهی به قسمت اول سریال جیران – روایت اشتباه تاریخ
• نگاهی به قسمت دوم سریال جیران – اقتباسی آزاد از تاریخ
• نگاهی به قسمت سوم سریال جیران – متعهد به درام
• نگاهی به قسمت چهارم سریال جیران – ترکی‌سازی تاریخ ایران
• نگاهی به قسمت پنجم سریال جیران – تجمل‌‌گرایی سینمایی
• نگاهی به قسمت ششم سریال جیران – عشق نجات‌دهنده
• نگاهی به قسمت هفتم سریال جیران – رعیتی که ستاره شد
• نگاهی به قسمت هشتم سریال جیران – جنگ چهره زنانه دارد
• نگاهی به قسمت نهم سریال جیران – سرگیجه قاجاری
• نگاهی به قسمت دهم سریال جیران – زنان علیه زنان
• نگاهی به قسمت یازدهم سریال جیران – زنانگی سمی